परस्पर संमतीने घटस्फोटासाठी नमुना अर्ज

घटस्फोटाच्या प्रक्रियेतून जाणे हे भावनिकदृष्ट्या आणि कायदेशीरदृष्ट्या कठीण असू शकते. ज्या जोडप्यांनी परस्पर सहमतीने विभक्त होण्याचा निर्णय घेतलेला असतो, त्यांना अनेकदा कायदेशीर दृष्टिकोनातून योग्य आणि न्यायालयीनदृष्ट्या ग्राह्य अशी याचिका तयार करण्यात अडचण येते.

हिंदू विवाह अधिनियम, 1955 मधील कलम 13B अंतर्गत ही नमुना याचिका अशा जोडप्यांसाठी तयार केली आहे ज्यांना परस्पर सहमतीने घटस्फोट हवा आहे. ही याचिका एक स्पष्ट, न्यायालयात मान्य असलेले स्वरूप प्रदान करते, जी वेळ वाचवते, अचूकता सुनिश्चित करते आणि अनावश्यक कायदेशीर विलंब टाळण्यास मदत करते. नीट आणि व्यवस्थित रचलेली याचिका मिळाल्यास, कौटुंबिक न्यायालयाकडून सोप्या पद्धतीने आणि वेळेवर निकाल मिळू शकतो. यामुळे दोन्ही पक्षांची मते स्पष्टपणे नोंदवली जातात, न्यायालयाचा अधिकार निश्चित होतो आणि सर्व कायदेशीर औपचारिकता पूर्ण होतात — त्यामुळे नकार किंवा विलंबाची शक्यता कमी होते.

ही व्यावसायिकपणे तयार केलेली परस्पर सहमतीच्या घटस्फोटाची याचिका वापरा आणि तुमची कायदेशीर प्रक्रिया सोपी करा.
आता DOCX स्वरूपात तयार नमुना डाउनलोड करा आणि आत्मविश्वासाने न्यायालयात सादर करा.

परस्पर सहमतीने घटस्फोटासाठी याचिका म्हणजे काय?

परस्पर सहमतीने घटस्फोट ही एक संयुक्त कायदेशीर विनंती आहे जी पती-पत्नीने मिळून कौटुंबिक न्यायालयात सादर केलेली असते, जेव्हा त्यांनी विवाह संपवण्याचा निर्णय परस्पर घेतलेला असतो. आरोप-प्रत्यारोप असलेल्या वादग्रस्त घटस्फोटांपेक्षा, ही याचिका परस्पर सहमती, आदर आणि समजुतीच्या आधारे सादर केली जाते.

कायदेशीरदृष्ट्या, ही याचिका हिंदू विवाह अधिनियम, 1955 मधील कलम 13B अंतर्गत विवाह समाप्त करण्यासाठी सादर केली जाते. या याचिकेत नमूद केलेले असते की दोघेही किमान एक वर्ष वेगळे राहत आहेत, एकत्र राहू शकत नाहीत आणि कायमस्वरूपी वेगळे होण्यास तयार आहेत. ही प्रक्रिया न्यायालयीन यंत्रणेद्वारे सन्मानपूर्वक, कमी संघर्षाने आणि लवकर पूर्ण होते याची खात्री करते.

ही याचिका हिंदू, शीख, जैन आणि बौद्ध समुदायातील विवाहित जोडप्यांसाठी आहे, जे परस्पर सहमतीच्या घटस्फोटासाठी आवश्यक अटी पूर्ण करतात. ही याचिका लांबणाऱ्या खटल्यांपासून बचाव करते, मानसिक ताण कमी करते आणि कायदेशीर दृष्टिकोनातून त्वरित अंतिम निर्णय मिळवण्यास मदत करते.

परस्पर सहमतीच्या घटस्फोटासाठीची याचिका ही पती-पत्नीने संयुक्तपणे सादर केलेली एक औपचारिक दस्तऐवज आहे. त्यामध्ये त्यांचा विवाह संपवण्याचा संयुक्त हेतू आणि सर्व आवश्यक कायदेशीर व वैयक्तिक तपशील स्पष्टपणे नमूद असावा. न्यायालय यावरून ठरवते की कलम 13B अंतर्गत घटस्फोट मंजूर करण्याच्या अटी पूर्ण झाल्या आहेत की नाहीत.

परस्पर सहमतीच्या घटस्फोटाच्या याचिकेचे मुख्य घटक

परस्पर सहमतीच्या घटस्फोटासाठीची याचिका ही पती-पत्नीने संयुक्तपणे सादर केलेली औपचारिक याचिका असते. त्यामध्ये त्यांचा विवाह संपवण्याचा स्पष्ट हेतू व कायदेशीर आणि वैयक्तिक तपशील नमूद असतो. याचिकेमुळे न्यायालय हे ठरवू शकते की कलम 13B अंतर्गत घटस्फोटासाठी आवश्यक अटी पूर्ण झाल्या आहेत की नाही.

या याचिकेतील मुख्य घटक सामान्यतः खालीलप्रमाणे असतात:

• पक्षकारांची माहिती: संपूर्ण नावे, सध्याचे पत्ते, व पती-पत्नी म्हणून ओळख.
• विवाहाची माहिती: विवाहाची तारीख, स्थळ व पद्धत (बहुतेक वेळा हिंदू वैदिक पद्धतीनुसार किंवा मान्य प्रथा).
• विलगीकरणाचे विधान: पती-पत्नी किमान एक वर्ष वेगळे राहत आहेत आणि विवाह संपवण्याचा संयुक्त निर्णय घेतलेला आहे हे नमूद करणे.
• घटस्फोटाचे आधार: गैरसमंजस्य, मतभेद, आणि समेटाच्या अयशस्वी प्रयत्न यांसारखे संक्षिप्त कारणे.
• मुलं व आर्थिक अटी (असल्यास): मुलांची कस्टडी, भरणपोषण, निर्वाह भत्ता, मालमत्तेचे वाटप याबाबतचे परस्पर निर्णय.
• न्यायालयास विनंती: विवाह संपवण्याची औपचारिक मागणी आणि ही याचिका कोणत्याही जबरदस्तीशिवाय व निष्कलंक सादर केली असल्याची घोषणाही.
• प्रमाणन व स्वाक्षऱ्या: दोन्ही पक्षांनी याचिकेतील मजकूर सत्य असल्याचे मान्य करणे, त्यांच्या स्वाक्षऱ्या आणि वकिल किंवा नोटरीचे प्रमाणपत्र.
• समर्थनार्थ दस्तऐवज: विवाह प्रमाणपत्र, विवाहाचे आमंत्रण पत्र किंवा इतर आवश्यक पुरावे जोडणे.

परस्पर सहमतीच्या घटस्फोटासाठी याचिकेचा नमुना

___________ येथील कौटुंबिक न्यायालयात
 म.क. क्र. ______ / 20__

परस्पर संमतीने घटस्फोटासाठी याचिका 

हिंदू विवाह अधिनियम, 1955 च्या कलम 13B अंतर्गत 

कोणाकडून: 
सौ. WB – प्रथम याचिकाकर्त्या
आणि
श्री. AB – द्वितीय याचिकाकर्ते

हिंदू विवाह अधिनियम, 1955 च्या कलम 13B अंतर्गत याचिका

वर नमूद केलेले याचिकाकर्ते आदरपूर्वक खालीलप्रमाणे मांडणी करतात:

1. या याचिकेशी संबंधित सर्व नोटीस व कायदेशीर प्रक्रिया यांच्यासाठी याचिकाकर्त्यांचा पत्ता त्यांचे वकील श्री. ____________ यांचा असेल.
2. प्रथम याचिकाकर्त्या (पत्नी) व द्वितीय याचिकाकर्ते (पती) यांचा विधीमान्य विवाह ____________ रोजी, ____________ येथे हिंदू वैदिक पद्धतीने झाला होता आणि सदर विवाह अद्याप अस्तित्वात आहे. विवाहाचे आमंत्रण पत्र याचिकेसोबत संलग्न असून त्याला अनेक्सीचर ‘A’ म्हणून ओळखले जाते. या विवाहातून कोणतीही अपत्ये नाहीत.
3. विवाहानंतर याचिकाकर्ते ____________ व इतर ठिकाणी एकत्र राहत होते आणि शेवटी ____________ येथे राहत होते, जो पत्ता वरीलप्रमाणे नमूद केला आहे. ____________ पासून ते वेगवेगळे राहत आहेत.
4. विवाहानंतर लवकरच स्वभाव, सवयी, आवडीनिवडी, विचार यामध्ये मतभेद होऊ लागल्यामुळे नातेसंबंध बिघडले. अनेकदा वाद झाले, आणि समेटाचे प्रयत्न होऊनही ते निष्फळ ठरले. एक मोठा वाद झाल्यानंतर, याचिकाकर्त्यांनी ____________ रोजी एकमेकांच्या संमतीने वेगळे होण्याचा निर्णय घेतला आणि पुन्हा एकत्र राहण्याची कोणतीही इच्छा व्यक्त केली नाही.
5. सामायिक मित्र आणि नातेवाईकांनी समेट करण्याचा प्रयत्न केला, परंतु मूलभूत मतभेद व पूर्ण विसंगतीमुळे वैवाहिक सहजीवन पुन्हा सुरू करणे अशक्य झाले.
6. याचिकाकर्ते गेल्या एक वर्षापेक्षा अधिक काळापासून वेगवेगळे राहत आहेत आणि त्यांचे सहजीवन विभक्त होण्यापूर्वी फार काळ टिकले नव्हते.
7. दोन्ही याचिकाकर्त्यांनी एकत्रितपणे असा निष्कर्ष काढला आहे की त्यांचा विवाह पूर्णपणे तुटलेला आहे आणि पुन्हा एकत्र येण्याची शक्यता नाही. त्यामुळे त्यांनी परस्पर सहमतीने घटस्फोट घेण्याचा निर्णय घेतला आहे.
8. वरील सर्व गोष्टींचा विचार करता, त्यांच्या परस्पर हितासाठी आणि न्याय्यतेच्या दृष्टीने त्यांच्या विवाहाचा समाप्ती करणे उचित आहे.
9. या याचिकेस कारणीभूत घटना ____________ रोजी विवाहाच्या दिवशी आणि ____________ रोजी अंतिम वेगळे होण्याच्या दिवशी घडल्या, आणि त्या या आदरणीय न्यायालयाच्या अधिकारक्षेत्रात येतात.
10. याचिकेसाठी न्यायालय शुल्क म्हणून रुपये ____________ अनुच्छेद ____________ नुसार भरले गेले आहेत.
11. दोन्ही पक्षांमध्ये कोणतीही बनवाबनवी (collusion) नाही, ही याचिका परस्पर सहमतीने, स्वेच्छेने आणि विचारपूर्वक दाखल केली जात आहे.

विनंती 

याचिकाकर्ते आदरणीय न्यायालयास सादर विनंती करतात की: 

a) दिनांक ____________ रोजी याचिकाकर्त्यांमध्ये झालेला विवाह परस्पर संमतीने समाप्त करणारा घटस्फोटाचा हुकूम या न्यायालयाने पारित करावा; आणि 
b) सदर प्रकरणाच्या परिस्थितीनुसार या आदरणीय न्यायालयास योग्य व न्याय्य वाटतील अशा इतर दिलासा/सवलती मंजूर कराव्यात. 

स्थळ: ____________
दिनांक: ____________

प्रथम याचिकाकर्त्या
(WB यांची स्वाक्षरी)

द्वितीय याचिकाकर्ते
(AB यांची स्वाक्षरी)

प्रमाणपत्र

मी, सौ. WB, श्री AB यांची पत्नी, वय अंदाजे ___ वर्षे, ____________ येथे राहणारी, या याचिकेतील परिच्छेद क्र. 1 ते 11 मधील मजकूर माझ्या माहितीप्रमाणे सत्य व अचूक असल्याचे प्रमाणित करते.
सदर प्रमाणन ___ ____________, 20 रोजी ____________ येथे केले.

(WB यांची स्वाक्षरी)
माझ्यासमोर:
(वकील / नोटरी यांची स्वाक्षरी)

मी, श्री AB, श्री XY यांचे पुत्र, वय अंदाजे ___ वर्षे, ____________ येथे राहणारा, याचिकेतील परिच्छेद क्र. 1 ते 11 मधील मजकूर माझ्या माहितीप्रमाणे सत्य व अचूक असल्याचे प्रमाणित करतो.
सदर प्रमाणन ___ ____________, 20 रोजी ____________ येथे केले.

(AB यांची स्वाक्षरी)
माझ्यासमोर:
(वकील / नोटरी यांची स्वाक्षरी)

परस्पर संमतीने घटस्फोटासाठी याचिका तयार करताना टाळावयाच्या चुका

परस्पर संमतीच्या घटस्फोटासाठी याचिका तयार करताना छोट्या चुका सुद्धा न्यायालयीन प्रक्रियेत विलंब किंवा नकार याला कारणीभूत ठरू शकतात. ही याचिका काळजीपूर्वक आणि हिंदू विवाह अधिनियम, 1955 च्या कलम 13B नुसार तयार केली जाणे आवश्यक आहे.

खाली दिलेल्या सामान्य चुका टाळा:

• मूलभूत तपशील न देणे: दोन्ही पक्षांची संपूर्ण नावे, पत्ते, विवाहाची तारीख व स्थळ अचूकपणे नमूद करा. ही माहिती नसल्यास याचिका अपूर्ण ठरू शकते.
• विलगीकरण कालावधी नमूद न करणे: किमान एक वर्ष वेगळे राहत असल्याचा स्पष्ट उल्लेख असणे आवश्यक आहे. न्यायालये ही अट काटेकोरपणे तपासतात.
• अस्पष्ट किंवा विरोधाभासी कारणे देणे: वाद न घालता, परस्पर मतभेद किंवा विसंवादामुळे विभक्त होण्याचा निर्णय घेतल्याचे स्पष्ट नमूद करा.
• महत्त्वाच्या बाबींवरील सहमती नसणे: जर मूल किंवा मालमत्ता संबंधित मुद्दे असतील, तर त्याबाबतची परस्पर सहमती याचिकेत नमूद केली पाहिजे (जसे की कस्टडी, निर्वाह भत्ता, मालमत्तेचे वाटप).
• योग्य प्रमाणपत्राशिवाय याचिका सादर करणे: याचिकेवर दोघांनी स्वाक्षरी करून, ती वकील किंवा नोटरी समोर प्रमाणित केलेली असणे आवश्यक आहे. अन्यथा याचिका अमान्य होऊ शकते.
• असंगत पूरक कागदपत्रे: विवाह प्रमाणपत्र, लग्नाचे आमंत्रण पत्र यांसारखी आवश्यक कागदपत्रे जोडावीत. त्यामधील नावे आणि तारखा याचिकेतील माहितीशी सुसंगत असाव्यात.

या चुका टाळल्यास परस्पर सहमतीने घटस्फोटाची प्रक्रिया अधिक सुलभ, वेगवान आणि अडथळे विरहित होऊ शकते.

परस्पर संमतीने घटस्फोटासाठी याचिका तयार करण्यात मदत हवी आहे का?

भावनिकदृष्ट्या कठीण काळात कायदेशीरदृष्ट्या योग्य आणि न्यायालयीन निकष पूर्ण करणारी याचिका तयार करणे कठीण जाऊ शकते. जर तुम्हाला कायदेशीर भाषा, महत्त्वाचे तपशील किंवा न्यायालयाला आवश्यक खंडांबाबत शंका असेल, तर तज्ज्ञ मदतीने ही प्रक्रिया अधिक सुलभ व अचूक होऊ शकते.

आमचे कायदेशीर तज्ज्ञ तुम्हाला मदत करू शकतात:

• तुमच्या परिस्थितीनुसार याचिका सानुकूलित करणे
• हिंदू विवाह अधिनियम, 1955 च्या कलम 13B चे पालन सुनिश्चित करणे
• विलंब किंवा नकाराला कारणीभूत ठरणाऱ्या सामान्य चुका टाळणे
• सर्व पूरक कागदपत्रांची तयारी व तपासणी

👉 आजच तुमची परस्पर संमतीने घटस्फोट याचिका व्यावसायिक पद्धतीने तयार करून घ्या — कोणताही त्रास न घेता, पूर्णपणे न्यायालयासाठी सज्ज स्वरूपात.
आता तज्ज्ञ वकीलांशी बोला - 9284293610 वर किंवा रेडी-टू-यूज PDF फॉर्मॅट डाउनलोड करा

FAQ: परस्पर संमतीने घटस्फोट याचिकेचा टेम्पलेट

Q1. परस्पर संमतीने घटस्फोट याचिकेचा टेम्पलेट म्हणजे काय?

ही एक पूर्व-ड्राफ्टेड कायदेशीर स्वरूपाची याचिका आहे, जी जोडप्यांना हिंदू विवाह अधिनियम, 1955 च्या कलम 13B अंतर्गत वैध संयुक्त याचिका तयार करण्यात मदत करते — वेळ वाचवते व न्यायालयाचे निकष पूर्ण करते.

Q2. हे टेम्पलेट कोण वापरू शकते?

कोणतेही विवाहित हिंदू, शीख, जैन किंवा बौद्ध जोडपे जे परस्पर सहमतीने वेगळे होण्याचा निर्णय घेतात व कायदेशीर अटी (जसे की एक वर्ष वेगळे राहणे) पूर्ण करतात, ते हे टेम्पलेट वापरू शकतात.

Q3. मी माझ्या परिस्थितीनुसार हे टेम्पलेट बदलू शकतो का?

होय, हे टेम्पलेट पूर्णपणे संपादनयोग्य आहे. तुम्ही नावे, तारखा, विलगीकरण अटी, निर्वाह भत्ता, मुलांच्या कस्टडीचे तपशील व इतर मुद्दे तुमच्या प्रकरणानुसार बदलू शकता.

Q4. हे टेम्पलेट भारतातील सर्व कौटुंबिक न्यायालयांत कायदेशीर वैध आहे का?

होय, जर ते अचूकपणे भरले गेले असेल आणि आवश्यक कागदपत्रे जोडलेली असतील, तर हे फॉरमॅट भारतीय कौटुंबिक न्यायालयांमध्ये मान्य आहे.

Q6. जर मी हे टेम्पलेट वापरत असेन तरी वकिलाची गरज आहे का?

हे टेम्पलेट तयार करण्याची प्रक्रिया सुलभ करते, तरी सादर करण्याआधी अंतिम याचिका वकीलाकडून तपासून घेणे योग्य ठरेल, जेणेकरून ती अचूक आणि संपूर्ण राहील.

अस्वीकरण (Disclaimer): ही परस्पर संमतीने घटस्फोटासाठीची याचिका माहितीच्या उद्देशाने आहे. ही कायदेशीर सल्ला नाही. कायदेशीर अटी प्रकरण व क्षेत्रानुसार बदलू शकतात. कृपया हे टेम्पलेट वापरण्याआधी किंवा सादर करण्याआधी पात्र वकिलांचा सल्ला घ्या. या टेम्पलेटच्या वापरामुळे उद्भवलेल्या कोणत्याही परिणामांबाबत Rest The Case जबाबदार राहणार नाही.